Domein 6

Europees systeem  voor emissiehandel

Een goed functionerend Europees systeem voor de handel in CO2-rechten is onmisbaar om de uitstoot te reduceren. Het bestaande systeem moet worden aangescherpt. Het Energieakkoord maakte afspraken over de Nederlandse inzet voor deze Europese onderhandelingen.

waar gaat het om ›

ambitie & aanpak

Waar gaat het om, ambitie & aanpak

Het Europees klimaatbeleid streeft naar een reductie van broeikasgas in 2050 tot 95 procent ten opzichte van 1990. Het tussendoel is 40 procent in 2030. Om dit kosteneffectief te doen, is een goed functioneren Europees systeem voor emmisiehandel (ETS) onmisbaar. In het Energieakkoord staan afspraken over de Nederlandse inzet om het handelssysteem effectiever te krijgen.


Ambitie

De ambitie is het Europese handelssysteem per 1 januari 2021 te versterken. Daarbij moet wel oog zijn voor de concurrentiepositie van energie-intensieve bedrijven die internationaal opereren.


Aanpak

Een werkgroep van het Rijk en werkgevers heeft deze afspraak uit het Energieakkoord concreet uitgewerkt. Dit werd de basis voor een gezamenlijke lobby in Europa om de gewenste versterking voor elkaar te krijgen. Deze lobby startte ruim voordat de Europese Commissie met herzieningsvoorstellen kwam.

Milieuorganisaties deden niet mee in deze werkgroep. Er kon geen overeenstemming worden bereikt hoe het ETS een effectieve prikkel op volume levert die investeringen in C02-reductie en CO2-efficiente groei uitlokt.


Wat is er in 2018 bereikt?

EU herziening ETS afgerond

De herziening van de ETS-richtlijn door de EU is afgerond. Op 11 juni 2018 is de Kamer hierover geïnformeerd. Het ETS-doel voor 2030 is in lijn gebracht met het EU doel voor 2030, namelijk een reductie in de emissie van broeikasgassen van 43 procent ten opzichte van 1990.

Daarnaast is de positie van internationaal concurrerende bedrijven (zogenaamde carbon leakage bedrijven) geborgd door adequate toewijzing van gratis emissierechten. Dit wordt onder meer gebaseerd op werkelijke jaarlijkse productie bij bedrijven. Dit is de door Nederland in het Energieakkoord uitgewerkte dynamische allocatie.


Tijdlijn Europees handelssysteem CO2 (ETS) aangescherpt

ZOMER 2014

Breed gedragen lobbyplan ETS




DECEMBER 2014

Kabinet bepaalt inzet aanscherpen reductiepad




DECEMBER 2015

EU-voorstel

herziening ETS




JUNI 2016

Onderzoek dynamische allocatie




DECEMBER 2016

Nieuw innovatiefonds ETS van 400 miljoen




Juli 2016

Herziening ETS afgerond

Bereikt akkoord voldoet in belangrijke mate aan Nederlandse inzet


Wat is er in 5 jaar bereikt?

Europese regels voor emissiehandel zijn aangescherpt

Het Europese handelssysteem voor rechten om CO2 uit te stoten moest verbeteren. Daarover stonden afspraken in het Energieakkoord. Overheid en bedrijfsleven werkten samen om Europees iets voor elkaar te krijgen.

Overheid en bedrijfsleven hebben succesvol samengewerkt om het emissiehandelssysteem (ETS) te verbeteren. De nieuwe richtlijn die in 2018 is vastgesteld bevat veel elementen die Nederland samen met een aantal gelijkgezinde lidstaten hebben ingebracht. Doel was het systeem te versterken en in lijn te brengen met het CO2 reductiedoel van de EU voor 2030.


Internationale concurrentie

De positie van internationaal concurrerende bedrijven werd geborgd. Deze bedrijven worden aangezet tot schonere en innovatievere productie, zonder dat het risico toeneemt dat zij productie naar het buitenland verplaatsen. Ze krijgen gratis emissierechten toegewezen volgens een dynamisch systeem, gebaseerd op hun werkelijke jaarlijkse productie. Het systeem werd mede op basis van Nederlands onderzoek uitgewerkt.


Scherper reductiepad

Het emissiereductie-pad, het percentage waarmee de emissies in het ETS moeten dalen is aangescherpt. Jaarlijks daalt het aantal beschikbare rechten met 2,2 procent. Vanaf 2024 worden extra rechten die er nu zijn geschrapt. Het draagt bij tot een reductie van 43 procent uitstoot in 2030. Ook is een herzieningsclausule opgenomen om de richtlijn verder te kunnen aan te scherpen als de EU besluit tot ophoging van het reductiedoel voor 2030.